E-usługa
W ostatnim czasie wyrażeniem odmienianym przez wszystkie przypadki (poza Smart City oczywiście) są e-usługi publiczne. Dzieję się tak m.in. za sprawą ukierunkowania różnorodnych programów operacyjnych wspierających informatyzację polskiej administracji na e-usługi właśnie. Pojęcie to jest mocno związane z miastem inteligentnym, w którym przecież technologia i digitalizacja odgrywa niebagatelną rolę. Czym więc właściwie są e-usługi publiczne?
Usługa publiczna – usługa świadczona na rzecz podmiotów zewnętrznych (mieszkańcy, przedsiębiorcy) w stosunku do podmiotu świadczącego usługę. Warunki, zakres podmiotowy i przedmiotowy usługi publicznej wynika z aktów prawa powszechnie obowiązującego. Usługi takie świadczone są bezpośrednio przez administrację publiczną lub poprzez finansowanie podmiotów, którym powierzono wykonanie danej usługi. Świadczący usługę publiczną podmiot kieruje się względami interesu publicznego – celem świadczenia usług publicznych nie jest zysk, nie wyklucza to jednak możliwości pobierania opłat od osób/podmiotów uprawnionych (np. opłata za wydanie prawa jazdy, opłata za korzystanie z komunikacji publicznej).
E-usługa publiczna– usługa publiczna świadczona za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, której świadczenie jest zautomatyzowane i która wymaga niewielkiego udziału człowieka, a jej wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe
Rodzaje e-usług
Istnieją różne klasyfikacje e-usług. Przede wszystkim e-usługi publiczne można podzielić ze względu na grupę docelową. Są to:
- A2A (Administration to Administration) – E-usługa publiczna świadczona na rzecz administracji
- A2B (Administration to Business) – E-usługa publiczna świadczona na rzecz przedsiębiorstw
- A2C (Administration to Citizen) – E-usługa publiczna świadczona na rzecz obywateli
Z punktu widzenia przedmiotu e-usługi publiczne (w szczególności A2B oraz A2C) można podzielić na:
- E-usługi umożliwiające załatwianie spraw urzędowych przez Internet, w tym w zakresie partycypacji społecznej
- E-usługi umożliwiające dostęp do publicznych danych
Poziomy dojrzałości e-usług
Poziom realizacji e-usług, czyli możliwy zakres załatwienia danej sprawy drogą elektroniczną, został opisane wg 5-cio stopniowej skali:
- Usługa on-line o stopniu dojrzałości 1- Informacja: ogólnodostępny serwis informacyjny o usłudze publicznej
- Usługa on-line o stopniu dojrzałości 2- Interakcja jednokierunkowa: możliwość pobrania formularzy i aplikacji
- Usługa on-line o stopniu dojrzałości 3–Interakcja dwukierunkowa: przetwarzanie formularzy. Umożliwia transfer danych w dwóch kierunkach: od usługodawcy do klienta oraz od klienta do usługodawcy. Typowym sposobem jej realizacji jest pobranie, wypełnienie i odesłanie formularza drogą elektroniczną.
- Usługa on-line o stopniu dojrzałości 4–Transakcja: obsługa transakcji, podejmowanie decyzji on-line, dostarczanie usług oraz obsługa płatności. Umożliwia pełne załatwienie danej sprawy drogą elektroniczną, łącznie z ewentualną płatnością.
- Usługi o stopniu dojrzałości 5 – Personalizacja: organizacja usług wokół potrzeb użytkowników. W ramach poziomu 5 można realizować takie działania, które oprócz możliwości pełnego załatwienia danej sprawy zawierają dodatkowo np. mechanizmy personalizacji, tj. dostosowania sposobu świadczenia do szczególnych uwarunkowań i potrzeb klienta (np. oferowanie częściowo wypełnionych formularzy, poinformowanie klienta sms-em o zbliżającej się potrzebie wykonania danej czynności urzędowej).
Źródło: Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014-2020
Źródła wykorzystanych ikon: Flaticon (Freepik, Vectors Market, Roundicons, Prosymbols)
Źródło zdjęcia: Freepik
