Smart city to nie tylko technologia, ale przede wszystkim sposób na poprawę jakości życia mieszkańców. W 2025 roku, wraz z rozwojem sztucznej inteligencji, cyfrowych bliźniaków i rosnącą rolą danych, wdrażanie inteligentnych rozwiązań wymaga jeszcze bardziej przemyślanego podejścia.
Często w debatach jestem pytany lub pytam swoich gości o rekomendacje. Równie często jestem pytany o błędy, które są często (zbyt często) popełniane. Postanowiłem zebrać kilka swoich propozycji:
10 REKOMENDACJI DLA LEPSZEGO WYKORZYSTANIA MOŻLIWOŚCI SMART CITY
- Inwestuj w rozwój kompetencji urzędników
Nowoczesne technologie wymagają nowych umiejętności. Szkolenia dla pracowników urzędu to klucz do skutecznego wdrażania smart city. Dobrze przygotowany zespół jest w stanie efektywnie zarządzać projektami i reagować na zmieniające się potrzeby miasta. - Myśl o zrównoważonym finansowaniu
Nie polegaj wyłącznie na grantach i dofinansowaniach. Planuj długoterminowe modele finansowe, które pozwolą na utrzymanie projektów po zakończeniu finansowania. Współpraca z sektorem prywatnym (np. w formule PPP, ale nie tylko) oraz identyfikacja oszczędności czy uszczelnień osiągniętych dzięki technologii mogą pomóc w zabezpieczeniu stabilnych źródeł dochodu. - Stawiaj na interoperacyjne i otwarte dane
Dane to podstawa inteligentnego miasta. Zadbaj o ich wysoką jakość, otwartość i interoperacyjność między systemami. Dzięki temu można uniknąć problemów z integracją różnych rozwiązań i maksymalnie wykorzystać ich potencjał. Otwieranie danych dla mieszkańców i firm to także szansa na innowacyjne usługi i rozwiązania. - Angażuj mieszkańców na każdym etapie
Bez wsparcia i zaangażowania społeczności lokalnej nawet najlepsze technologie mogą nie przynieść oczekiwanych rezultatów. Organizuj konsultacje społeczne, korzystaj z platform cyfrowych do zbierania opinii i zachęcaj mieszkańców do współtworzenia inteligentnych rozwiązań. - Nie zapominaj o dostępności i inkluzywności
Inteligentne miasto musi być dla wszystkich. Projektuj rozwiązania tak, aby były dostępne zarówno dla osób starszych, jak i tych z niepełnosprawnościami. Technologia powinna służyć poprawie jakości życia każdego mieszkańca, niezależnie od jego sytuacji życiowej. - Zapewnij cyberbezpieczeństwo na każdym etapie
Im bardziej cyfrowe miasto, tym większe zagrożenia związane z cyberatakami. Ochrona danych mieszkańców i infrastruktury krytycznej powinna być priorytetem od samego początku wdrażania rozwiązań smart city. - Wykorzystuj sztuczną inteligencję do lepszego zarządzania
AI to nie tylko modny trend, ale realne wsparcie w podejmowaniu decyzji. Sztuczna inteligencja może pomóc w analizie ogromnych ilości danych, prognozowaniu trendów i optymalizacji miejskich usług, ale również codziennych zadań. - Twórz cyfrowe bliźniaki miasta
Cyfrowe bliźniaki (digital twins) pozwalają na symulowanie i testowanie różnych scenariuszy rozwoju miasta. Dzięki nim można lepiej planować inwestycje, optymalizować infrastrukturę i reagować na zmiany w czasie rzeczywistym. To także świetne narzędzie do zaangażowania mieszkańców, którzy mogą zobaczyć, jak ich miasto będzie się rozwijać. - Korzystaj z analiz predykcyjnych
Dzięki danym historycznym i systemom analitycznych można przewidywać różne zjawiska, od korków ulicznych po zapotrzebowanie na usługi publiczne. To pozwala miastom lepiej planować i unikać problemów, zanim się pojawią. - Monitoruj efekty i wprowadzaj poprawki
Smart city to proces ciągłego doskonalenia. Regularne monitorowanie wyników, analiza wskaźników i elastyczne podejście do korekt pozwalają na skuteczniejsze działanie i dostosowanie projektów do realnych potrzeb miasta.
10 KRYTYCZNYCH BŁĘDÓW POPEŁNIANYCH WE WDRAŻANIU ROZWIĄZAŃ SMART CITY
- Skupienie się wyłącznie na technologii
Często miasta koncentrują się głównie na nowych technologiach, zapominając o realnych potrzebach mieszkańców. Efekt? Rozwiązania, które świetnie wyglądają na prezentacjach, ale nie mają praktycznego zastosowania. Kluczowe jest zrozumienie, że technologia powinna służyć ludziom, a nie odwrotnie. - Niedostateczne zaangażowanie interesariuszy
Bez współpracy z mieszkańcami, lokalnym biznesem czy organizacjami pozarządowymi trudno osiągnąć sukces. Jeśli projekty są wdrażane bez konsultacji, mogą spotkać się z brakiem akceptacji lub nie być wykorzystywane zgodnie z założeniami. Włączenie interesariuszy na wczesnym etapie pozwala lepiej dopasować rozwiązania do ich rzeczywistych potrzeb. - Słabe zarządzanie danymi
Dane są kluczowe w smart city, ale jeśli są niekompletne, źle zorganizowane lub niekompatybilne między różnymi systemami, trudno je sensownie wykorzystać. Brak spójnej polityki zarządzania danymi sprawia, że decyzje podejmowane są na podstawie niepełnych informacji, co ogranicza efektywność działań. - Brak współpracy między jednostkami miasta
Różne jednostki czy wydziały miasta często działają niezależnie od siebie, co prowadzi do powielania działań i marnowania zasobów. Integracja i współpraca wewnątrz urzędu pomagają lepiej koordynować projekty i maksymalnie wykorzystać dostępne rozwiązania. - Problemy z finansowaniem
Zbyt duże uzależnienie od środków zewnętrznych może prowadzić do sytuacji, w której projekty po zakończeniu finansowania tracą sens. Ważne jest, aby już na etapie planowania myśleć o kosztach utrzymania i szukać trwałych źródeł finansowania. - Niewykorzystywanie szans na wdrażanie smart city „przy okazji”
Podczas realizacji dużych inwestycji infrastrukturalnych czy budowlanych często nie bierze się pod uwagę możliwości wdrożenia inteligentnych rozwiązań. Modernizacja dróg, budynków czy systemów transportu to świetna okazja, by zintegrować technologie smart city i uniknąć późniejszych, kosztownych zmian. - Niewystarczający rozwój kompetencji wewnętrznych
Wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań wymaga od pracowników urzędu nowych umiejętności. Bez odpowiednich szkoleń i wsparcia trudno efektywnie zarządzać smart city. Inwestycje w rozwój kompetencji to klucz do długofalowego sukcesu. - Brak skutecznej komunikacji
Ludzie często nie wiedzą, jakie korzyści niesie za sobą smart city, bo miasto nie komunikuje tego w przystępny sposób. Brak odpowiedniej informacji prowadzi do niezrozumienia i niskiego poziomu zaangażowania mieszkańców. Warto zadbać o jasną komunikację i dialog z mieszkańcami. - Brak wymiany doświadczeń i współpracy z innymi miastami
Wiele miast realizujących projekty smart city działa w izolacji, nie korzystając z doświadczeń innych samorządów i ekspertów. Brak współpracy i wymiany wiedzy prowadzi do powielania tych samych błędów, nieoptymalnych decyzji oraz marnowania zasobów. Miasta, które nie analizują dobrych praktyk z innych regionów, tracą szansę na przyspieszenie wdrażania sprawdzonych rozwiązań i uniknięcie kosztownych pomyłek. Uczestnictwo w sieciach współpracy, forach branżowych i wydarzeń pozwala nie tylko czerpać inspirację, ale także lepiej dostosować technologie do lokalnych realiów i zwiększyć efektywność wdrożeń. - Działanie bez planu
Częstym błędem miast jest podejmowanie działań w sposób doraźny, bez spójnej i długoterminowej wizji rozwoju. Reagowanie na chwilowe trendy i pojawiające się okazje może prowadzić do wdrażania rozwiązań, które nie są ze sobą powiązane i nie przyczyniają się do realizacji jasno określonych celów strategicznych. Brak przemyślanego planu sprawia, że projekty smart city stają się chaotyczne, a ich potencjał nie zostaje w pełni wykorzystany. Aby uniknąć tego błędu, miasta powinny opracować i konsekwentnie realizować strategię, która uwzględnia zarówno bieżące potrzeby, jak i długoterminowe kierunki rozwoju.
Uniknięcie tych błędów nie jest łatwe, ale dzięki dobremu planowaniu, otwartości na współpracę i konsekwentnemu działaniu miasta mogą skutecznie wdrażać rozwiązania smart city, które realnie poprawiają jakość życia mieszkańców.
Wdrażanie smart city w 2025 roku (jak i w każdym innym) wymaga holistycznego podejścia, łączącego technologię z rzeczywistymi potrzebami mieszkańców. Sukces zależy od dobrego planowania, współpracy i otwartości na zmiany.