Zintegrowane zarządzanie miastem
Zintegrowane zarządzanie miastem powinno opierać się na koordynacji kluczowych obszarów polityki miejskiej z punktu widzenia przestrzeni, przedmiotu działania i czasu przy aktywnym zaangażowaniu m.in.: społeczeństwa i podmiotów gospodarczych. Podejmowanie mądrych decyzji strategicznych oraz administracyjnych na rzecz rozwoju miasta wymaga konkretnej wiedzy gdzie i jakie działania będą skuteczne. Efektywne zarządzanie miastem opiera się o informację, którą można uzyskać tylko i wyłącznie dzięki szybkiemu dostępowi do wiarygodnych danych.
Dane powinny być gromadzone w sposób systematyczny, stały i uporządkowany. Mogą one pochodzić zarówno z realizowanych procedur administracyjnych, opracowań specjalistycznych oraz z tworzonych programów i strategii jak również ze źródeł zewnętrznych. Największą wartość mają dane przestrzenne, czyli takie które posiadają geolokalizację. Takie dane dają zupełnie nowe możliwości wykorzystania w zarządzaniu miastem.
Norma ISO37120
Idea opublikowanej w 2014 roku normie ISO37120 „Zrównoważony rozwój społeczny – Wskaźniki usług miejskich i jakości życia” jest zbieżna z ideą zintegrowanego rozwoju miast opartego na wiarygodnych danych. Inteligentne, zrównoważone, dostatnie i elastyczne miasto przyszłości może zostać zbudowane tylko przez realizację celów oraz przez podejmowanie decyzji – a wszystko to w oparciu o wiarygodne dane. Opracowana przez World Council on City Data (WCCD) norma ISO37120 definiuje kompleksowy zestaw wskaźników które mogą być wykorzystane przez miasta różnej wielkości do mierzenia i kontrolowania poziomu rozwoju pod kątem społecznym, gospodarczym oraz środowiskowym. Norma systematyzuje podstawowe informacje w 17 grup tematycznych (m.in. planowanie przestrzenne, środowisko, finanse, bezpieczeństwo, gospodarka). Wdrożenie normy w polskich warunkach jest pewnym wyzwaniem (związanym m.in. z uzyskaniem danych, które będą cyklicznie monitorowane), które jednak daje szereg korzyści. ISO37120 zapewnia przede wszystkim ramy dla zrównoważonego rozwoju miasta i planowania strategicznego. Standard jest również bardzo dobrym narzędziem umożliwiającym monitorowanie rozwoju miasta w skali ogólnomiejskiej a także umożliwiającym porównywanie się miast w skali krajowej, europejskiej i światowej (co ważne miast do siebie podobnych czyli np. o podobnej liczbie ludności i zamożności).
System informacji przestrzennej, analiza stanu i monitorowanie rozwoju miasta.
Na potrzeby bieżącego i jednocześnie świadomego zarządzania miastem nie wystarczy jednak korzystanie ze wskaźników na poziomie ogólnomiejskim. Miasto jest bardzo złożonym i wewnętrznie zróżnicowanym organizmem dlatego zarządzanie nim wymaga aktualnych danych i wskaźników odnoszących się do mniejszych obszarów miasta (działek, adresów, osiedli, dzielnic). W takiej sytuacji z pomocą przychodzą systemy informacji przestrzennej (GIS) umożliwiające gromadzenie i analizowanie danych przestrzennych pochodzących z wielu źródeł. Dzięki nim decydenci wiedzą nie tylko, w których konkretnie obszarach miasta występują określone zjawiska demograficzne, gospodarcze, społeczne, środowiskowe czy związane z ruchem inwestycyjnym (gdzie wydawane są decyzje i pozwolenia, gdzie rozwija się zabudowa itp.) ale także mogą w dowolny je analizować szukając zależności. Taka analiza staje się niezbędnym narzędziem w zarządzaniu strategicznym i powinna być stosowana w kreowaniu polityki przestrzennej, planowaniu rewitalizacji czy przy planowaniu przedsięwzięć strategicznych.
Systemy informacji przestrzennej dają nową jakość zarządzania zapewniając integrację procedur administracyjnych z zarządzaniem strategicznym. Wdrażając normę ISO37120 a jednocześnie wykorzystując pełne możliwości analiz przestrzennych, miasta uzyskują pełną analizę stanu i zapewniają kompleksowy monitoring rozwoju miasta.
Szymon Ciupa, Katarzyna Podkowik