Realizując inicjatywy i projekty z zakresu „smart city” (zarówno jako administracja samorządowa, biznes czy NGO) warto pamiętać o tym, że ich celem długofalowym powinna być budowa miasta zrównoważonego. Mam niestety wrażenie, że w pędzie za gadżetami i nowościami (często tylko marketingowymi) o tym się zapomina. Stąd postanowiłem przybliżyć tę tematykę.

Miasto zrównoważone to miasto, które uwzględnia w podejmowaniu decyzji odpowiedzialność za dobrobyt obecnych i przyszłych mieszkańców, a także globalny wymiar lokalnego rozwoju, lokalnego stylu życia oraz konsumpcji zasobów środowiska. Zrównoważony rozwój wymaga transformacji technologicznej, społeczno-ekonomicznej oraz społeczno-kulturowej miast w celu zapewnienia godnej jakości życia mieszkańców z poszanowaniem ekosystemów oraz zasobów naturalnych. Aby zrozumieć czym jest miasto zrównoważone warto zapoznać się Deklaracją Baskijską. Ten podpisany w 2016 roku przez burmistrzów miast europejskich dokument zawiera zasady, którymi miasta powinny kierować się mając na celu swój zrównoważony rozwój. Są to:

  1. Dekarbonizacja systemu energetycznego oraz redukcja całkowitego zużycia energii
  2. Wypracowanie wzorców zrównoważonej mobilności miejskiej (z uwzględnieniem zapewnienia dostępności miasta dla wszystkich)
  3. Ochrona i poprawa stanu różnorodności biologicznej oraz ekosystemu miasta
  4. Ograniczanie użytkowania terenów przyrodniczych o szczególnie wysokich walorach naturalnych
  5. Ochrona zasobów wodnych oraz dbanie o jakość wody i powietrza
  6. Adaptacja do zmian klimatu, a także zmniejszanie ryzyka wystąpienia katastrof naturalnych
  7. Poprawa jakości przestrzeni publicznej w celu tworzenia bezpiecznego i tętniącego życiem środowiska miejskiego
  8. Zapewnienie wystarczających i odpowiednich warunków mieszkaniowych dla wszystkich mieszkańców
  9. Integracja społeczna (wszystkich grup społecznych)
  10. Wzmocnienie lokalnych gospodarek i lokalnych możliwości zatrudnienia.

Transformacja technologiczna miasta

Realizacja ww. zasad wymaga również efektywnego stosowania nowoczesnych technologii. W celu wspierania i przyśpieszania transformacji technologicznej, na potrzeby realizacji idei zrównoważonego rozwoju, miasta powinny:

  • Mądrze wybierać i stosować nowe i inteligentne technologie, które będą służyć interesom obywateli, dobru publicznego oraz będą odpowiadać na potrzeby społeczne, kulturalne i gospodarcze miasta;
  • Korzystać z zamówień publicznych jako instrumentu przyśpieszającego wprowadzanie na rynek innowacyjnych i zrównoważonych technologii przy jednoczesnym upewnieniu się, że ich stosowanie jest podyktowane faktycznymi potrzebami oraz umożliwia zmierzenie się z wyzwaniami miejskimi;
  • Likwidować wykluczenie cyfrowe na poziomie lokalnym oraz zapewniać odpowiednią infrastrukturę oraz wsparcie dla wszystkich grup społecznych w celu zapewnienia równego dostępu do informacji oraz e-usług;
  • Wspierać otwarte standardy danych oraz dbać o to, aby dane publiczne były wykorzystywane w celu poprawy transparentności funkcjonowania miast, poprawy usług publicznych oraz poprawy jakości polityk miejskich;
  • Przygotowywać polityki, procesy i systemy zarządzania a także społeczność miasta do zmian, które są powodowane przez innowacyjne i inteligentne technologie, w celu zapewnieniu najwyższej efektywności z ich stosowania.

Przygotowując wpis korzystałem z „The Basque Declaration. New Pathways for European Cities and Towns to create productive, sustainable and resilient cities for a liveable and inclusive Europe”